Energetycy wspierają obrączkowanie bocianów

01.07.2024
Dobiega końca tegoroczna akcja obrączkowania bocianów białych. Obrączkowanie nie byłoby możliwe bez wsparcia TAURON Dystrybucji. Spółka od 4 lat pomaga w tych działaniach ornitologom. Dzięki wsparciu energetyków udało się zaobrączkować, a przez to lepiej poznać, ponad 5 tysięcy bocianich piskląt.
Bociany coraz częściej wybierają słupy energetyczne do założenia gniazda. To dodatkowo utrudnia dostęp do nich badaczom, którzy, aby lepiej poznać te ptaki i efektywniej pomagać, zakładają im obrączki. Jest to bardzo ważne, bo populacja bocianów w Polsce drastycznie się zmniejsza. Dlatego pomoc doświadczonych, posiadających uprawnienia do pracy na sieci i wyposażonych w nowoczesne podnośniki energetyków TAURON Dystrybucji jest bardzo ważna. Bez ich zaangażowania gniazda te byłyby poza zasięgiem badaczy. 

Wspieramy akcję obrączkowania, bo tylko dzięki energetykom możliwy jest bezpieczny dostęp ornitologów i obrączkarzy do gniazd znajdujących się m.in. na naszych słupach. Coraz więcej bocianów wybiera je na miejsce gniazdowania. Przy tej okazji warto zaznaczyć, że infrastruktura energetyczna nigdy nie będzie w pełni bezpiecznym miejscem do życia ptaków, mimo stosowanych przez nas zabezpieczeń i wynoszenia gniazd na specjalne platformy, ponad przewody energetyczne – mówi Renata Szczepaniak, rzecznik prasowy TAURON Dystrybucji. – Zależy nam, aby bociany gniazdujące na słupach energetycznych były bezpieczne, dostawy prądu dla naszych klientów nieprzerwane, a samo obrączkowanie odbywało się jak najsprawniej.

Kiedy i jak obrączkuje się bociany

Dokładny czas zakładania obrączek ustalają specjaliści. Zależy on od terminu przylotu bocianów do Polski i złożenia jaj. W tym roku bociany pojawiły się kilka tygodni szybciej, zatem obrączkowanie dobiega końca już w czerwcu.

Obrączkuje się młode osobniki, które nie umieją jeszcze latać, mniej więcej w szóstym tygodniu życia. Gdy ktoś obcy zbliża się do gniazda, młode przywierają do jego dna w bezruchu, a dorosłe osobniki odlatują i obserwują sytuację z bezpiecznej odległości. Takie naturalne zachowanie ptaków zdecydowanie ułatwia założenie obrączek.

– W tym roku na potrzeby obrączkowania bocianów zakupiliśmy 1,5 tysiąca obrączek. W ciągu ostatnich 4 lat ornitolodzy wspólnie z energetykami zaobrączkowali już ponad 5 tysięcy ptaków – mówi Renata Szczepaniak. –  Żeby zobrazować, jak duży jest to projekt dodam jeszcze tylko, że energetycy w ramach akcji „Bociany TAURONA” opiekują się przez cały rok ponad 2200 gniazdami bocianów znajdującymi się na słupach energetycznych

Przy okazji wizyty na gnieździe

Wizytacja na gnieździe podczas obrączkowania jest okazją do zebrania wielu cennych informacji na temat gniazd i piskląt. Dlatego badacze dokonują pomiaru zarówno gniazda – jego średnicy i wysokości – jak i ptaków – długości dzioba, złożonego zawsze lewego skrzydła i wagi. Wiele informacji o jadłospisie bocianów dostarczają wypluwki, czyli zlepek niestrawionego i wydalonego pokarmu, głównie kości, sierści, piór i pancerzy chitynowych owadów. To też okazja do usunięcia z gniazd sznurków, drutów, folii i innych niebezpiecznych dla ptaków materiałów.

Po co ta obrączka?

Obrączkowanie to jak na razie najpopularniejsza i najskuteczniejsza metoda badawcza ptaków. Obrączki zakłada się z myślą o uzyskaniu możliwie największej ilości informacji o każdym osobniku, a przez to i o całej ich populacji. Jest to możliwe, bo każdy bocian ma obrączkę z innym, unikatowym numerem. 

– Obrączkowanie służy wielu celom, m.in. temu, aby śledzić ptaki, czyli wiedzieć, gdzie one się przemieszczają. Dzięki temu mamy informacje o ptakach z naszych gniazd, które z sukcesem przeżyły kolejne wędrówki na zimowiska i powroty na lęgowiska. Mamy dzięki temu bardzo ciekawe „wiadomości powrotne”, bo tak to się fachowo nazywa, z innych krajów. Niedawno na przykład dostaliśmy informację o pisklaku z Lelikowa z okolic Baryczy, który osiadł i podjął z sukcesem lęg na Łotwie – opowiada Hanna Sztwiertnia ze Śląskiego Towarzystwa Ornitologicznego. 

Obrączkowanie ptaków i związana z tym obserwacja to długotrwała metoda badawcza. Zbadanie danego zagadnienia wymaga wielu, nawet kilkuset odczytów, i ponownych stwierdzeń, a z kolei uzyskanie jednego stwierdzenia wymaga oznakowania kilkuset osobników. 

Chcemy też umieć rozpoznawać ptaki. O ile jesteśmy w stanie rozpoznać drugiego człowieka po wyglądzie, nie jesteśmy w stanie tego zrobić w przypadku ptaków. U bocianów problemem jest odróżnienie samca od samicy. Żeby wiedzieć o nich więcej: gdzie wędrują, jaki mają sukces lęgowy, jaką mają przeżywalność, musimy je indywidualnie rozpoznawać. Dlatego nadajemy im coś w rodzaju numerów PESEL wygrawerowanych na obrączkach – opowiada ornitolog Hanna Sztwiertnia.

Akcja obrączkowania realizowana jest we współpracy z obrączkarzami działającymi na terenie województw: dolnośląskiego, śląskiego, opolskiego i małopolskiego i których pracę koordynuje Małopolskie Towarzystwo Ornitologiczne. O akcji wiedzą także Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska w Krakowie, Wrocławiu i Opolu, z którymi TAURON Dystrybucja współpracuje w zakresie wspierania i ochrony bociana białego.